Activiteiten van de COGEM in 2024: de cijfers
Adviezen en signaleringen
2024 was een jaar met twee gezichten voor de COGEM. In de eerste helft van het jaar werd de commissie geconfronteerd met een hoog aantal adviesvragen, terwijl het op het eind van het jaar sterk terugliep. Hierdoor konden eind 2024 een aantal ongevraagde adviezen afgerond worden die al langere tijd op de plank lagen wegens tijdsgebrek. Zo konden de lijsten met pathogeniteitsclassificaties van micro-organismen en virussen grondig herzien worden, waarbij de vele taxonomische wijzigingen van de afgelopen jaren verwerkt werden.
In totaal heeft de COGEM 80 adviezen en signaleringen uitgebracht, waarmee we de dip van 2022 definitief achter ons hebben gelaten.
De COGEM subcommissies ‘Landbouw’ (ScL) en ‘Medisch Veterinair’ (ScMV) hebben beiden 37 adviezen voorbereid (zie figuur 1). Vier publicaties werden door meerdere subcommissies gezamenlijk voorbereid. Het aantal adviezen over werkzaamheden onder ingeperkt gebruik (IG; experimenten in laboratoria, kassen e.d.) daalde ten opzichte van voorgaande jaren terwijl het aantal adviezen over marktaanvragen (MA, Europese toelatingen voor vercommercialisering van ggo’s) steeg (zie figuur 2).
Bij de subcommissie Landbouw steeg zowel het aantal adviesvragen over markttoelatingen van gg-gewassen (MA) alsmede de adviesvragen over inperkingsmaatregelen voor gg-gewassen in kassen (IG). Het aantal adviesvragen over vergunningaanvragen voor experimenten in laboratoria e.d. (IG) in het werkveld van de subcommissie Medisch Veterinair daalde juist sterk, terwijl het aantal adviezen over klinische studies (Introductie in het Milieu (IM)) en over EU-markttoelatingen van gg-vaccins voor mens of dier (MA) licht stegen. Dit laatste wijst erop dat gentherapie steeds vaker als reguliere behandeling voor kankers en stofwisselingsziekten ingezet wordt.
De keerzijde van het succes van gentherapieën zijn de hoge kosten die hieraan verbonden zijn, met de hoogste vraagprijzen van alle medicijnen die op de markt zijn. De ontwikkelingen rond gentherapeutica en de daarmee verbonden stijgende kosten voor de zorg waren het onderwerp van één van signaleringen die door de subcommissie Ethiek en Maatschappelijke Aspecten (ScEMA) is voorbereid. In deze signalering waarschuwt de COGEM dat het aantal beschikbare gentherapieën in de komende jaren snel zal stijgen en dat er geen zicht is op een daling van de kosten. Daarbij moet de overheid zich niet blindstaren op de zeer dure middelen gericht op zeer kleine aantallen patiënten. Juist de minder dure behandelingen gericht op grote groepen patiënten, zoals behandelingen tegen kankers, hebben het grootste effect op het zorgbudget.
Onderzoeksrapporten
In 2024 zijn drie in opdracht van de COGEM opgestelde onderzoeksrapporten gepubliceerd. Daarnaast zijn een aantal onderzoeksprojecten eind 2024 afgerond die nog niet gepubliceerd zijn Deze onderzoeksrapporten zullen in 2025 verschijnen. Op de inhoud van de in 2024 gepubliceerde onderzoekrapporten wordt nader ingegaan onder het tabblad Onderzoek.