De COGEM in cijfers
In 2021 heeft de COGEM 81 adviezen uitgebracht. Alleen in 2020 bracht de COGEM meer (87) signaleringen en adviezen uit. Meer dan de helft van de adviezen (44; 54%) werd voorbereid door de subcommissie Medisch Veterinair (ScMV). De subcommissie Landbouw (ScL) was betrokken bij 34 adviezen. Drie adviezen zijn gezamenlijk door de ScMV en de ScL opgesteld. Het afgelopen jaar zijn er geen publicaties verschenen onder de auspiciën van de subcommissie Ethiek en Maatschappelijke Aspecten (ScEMA). Een volledige lijst van uitgebrachte publicaties is te vinden in hoofdstuk 7 – Overzicht publicaties.
Naast een onderverdeling op basis van het werkveld en de subcommissie die het advies heeft voorbereid, kan ook onderscheid gemaakt worden op het type vergunningaanvragen waarop het advies betrekking heeft. In de ggo-regelgeving wordt onderscheid gemaakt tussen ‘Ingeperkt Gebruik’ dat betrekking heeft op experimenten die in laboratoria, dierverblijven of kassen e.d. plaatsvinden, ‘Introductie in het Milieu’ waarbij experimenten met ggo’s worden gedaan buiten ingeperkte ruimtes, zoals veldproeven en gentherapie-studies, en ‘Markttoelatingen’ betreffende vergunningen voor commerciële activiteiten met ggo’s. Vergunningen voor Ingeperkt gebruik en Introductie in het milieu zijn nationale aangelegenheden en worden in Nederland door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dan wel door de gemandateerde vergunningverlener, het Bureau GGO, afgegeven. De vergunningverlening voor markttoelatingen zijn gecentraliseerde EU-procedures. Een afgegeven vergunning voor markttoelating geldt dan ook voor alle EU-lidstaten. De toelatingsprocedure voor import of teelt van gg-gewassen verloopt via de European Food Safety Authority (EFSA) en die voor medicijnen via de European Medicines Agency (EMA). De laatste procedure is in zijn geheel vertrouwelijk, inclusief om welke ggo’s of middelen het gaat. COGEM adviezen hierover worden dan ook niet gepubliceerd.
Eender aan voorgaande jaren betrof het grootste deel (46, 57%) van de adviezen werkzaamheden onder Ingeperkt Gebruik.
Er zijn 14 adviezen (17%) uitgebracht over vergunningaanvragen voor de introductie in het milieu van ggo’s en 21 (26 %) betreffende markttoelatingen van ggo’s. Bij de adviezen voor introductie in het milieu betroffen het voornamelijk aanvragen voor klinische studies (gentherapie). De drie adviezen die werden voorbereid door de subcommissie Landbouw gingen over grootschalige productie m.b.v. genetische gemodificeerde (gg-)cyanobacteriën. Deze vergunningaanvragen werden ingediend onder introductie in het milieu omdat niet uitgesloten kan worden dat er gg-cyanobacteriën uit de productiefaciliteit vrij komen.
Twee derde van de adviezen over markttoelatingen had betrekking op vergunningaanvragen voor de import van gg-gewassen. De andere adviezen betroffen toelating van gg-medicijnen en gg-vaccins.
De subcommissie Ethiek en Maatschappelijk Aspecten heeft in het afgelopen jaar geen signaleringen uitgebracht. De afronding van twee signaleringen heeft meer tijd gekost dan aanvankelijk gedacht. Naar aanleiding van een vraag van IenW stelt de subcommissie een signalering over de elementen voor een afweging om te bepalen of er sprake is van een aanvaardbaar risico bij medische toepassingen met ggo’s. In het Besluit ggo is de mogelijkheid opgenomen dat een vergunning niet alleen bij een verwaarloosbaar maar ook bij een aanvaardbaar risico afgegeven kan worden. Hierbij is echter niet aangegeven wat aanvaardbaar is en welke elementen daarbij een rol spelen. De tweede signalering betreft de kosten en baten van gentherapie en of en hoe de overheid zich moet voorbereiden op een toestroom van gentherapietoepassingen. Deze signaleringen zullen in de loop van 2022 verschijnen.
